پس از انقلاب با پديدهای تازه به نام “کتابسازی” مواجه شديم که بيشتر در ارائه کارهای شبه تحقيقی با سرهمبندی مطالب از اين جا و آن جا انجام میگرفت. اما اين پديده در سه چهار سال اخير رنگ و بوی ديگری هم به خود گرفت و به حوزه حرف های روشنفکری و شبه روشنفکری هم کشيده شد. کتاب “ملکم خان، نظريهپرداز نوسازی سياسی در [ادامه نوشته…]
دوپاره کردن تاریخ؛ میراث شکست ایران از روسیه، نوشته ماشاءالله آجودانی
در حکومت فتحعلی شاه و با جنگهای ایران و روس، نخستین ضربه اساسی بر ساختار سنتی قدرت سیاسی در ایران، و مهمتر از آن بر ساختار درک و فهمی که به طور سنتی از این “قدرت ” و “موقعیت تاریخی” مان داشتیم وارد آمد. حفظ ممالک محروسه ایران و سرحدات جغرافیایی “ایران زمین” وظیفه تاریخی مهمی بود که بر گرده حکومت ناتوان قاجار سنگینی [ادامه نوشته…]
انقلابِ بدون تاریخ، گفتگوی غزل صدر با ماشاءالله آجودانی
ماشاءالله آجودانی، پژوهشگر تاریخ و نویسندهی چند کتاب مهم دربارهی انقلاب مشروطه و اندیشههای تجددخواهی در ایران است. یکی از بحثهای اصلی او در نوشتههایش، نقد روشنفکران دورهی مشروطه است، مثلاً اینکه برخی از مفاهیم تجدد سیاسی و اجتماعی را با درک و دریافتی ارتجاعی تفسیر میکردند، و شماری از آنها منادی حکومت روحانیون بودند. او استدلال میکند که نسل ما این تاریخ را [ادامه نوشته…]
گفتگوی کیواندخت قهاری با ماشاءالله آجودانى در باره مفهوم حقوق بشر در دوره مشروطيت
اين روزها ايرانيان در داخل و خارج از كشور ياد نهضتى را گرامى مىدارند كه نمادى است براى تلاشى كه مردم ايران طى يكصد سال اخير كردهاند تا به دموكراسى، مردمسالارى برسند. در كانون اين نهضت، كه به نام مشروطه و مشروطهخواهى مشهور است، مقابله با استبداد نشسته است. در دوره مشروطيت چه دركى از حقوق بشرى وجود داشت كه در متون مطرح میگشت؟ [ادامه نوشته…]
چرا هیچکس «صادق هدایت» نشد. گفتگوی محمد تنگستانی با ماشاءالله آجودانی
۱۹ فروردین ۱۳۳۰ صادق هدایت در آپارتمان اجارهایش در کوچه شامپیونه در پاریس خودکشی کرد. پیش از این، هدایت یک بار در سال ۱۳۰۷ به قصد خودکشی خود را در رودخانه مارن پاریس انداخت، اما نجاتش دادند. او شرحی از خودکشیاش را در «زنده به گور» آورده است. در این داستان که در پاریس اتفاق میافتد، خاطره وطن برای هدایت تداعیکننده یک کابوس شوم [ادامه نوشته…]
دوپارگی یکپارچه، نوشته دکتر صدرالدین الهی
ماشاءالله آجودانی یکی از جزیره های پراکندۀ پریشان ایران است. او این سال ها کتاب های قابل اعتنا و استنادی نوشته است:”مشروطۀ ایرانی” و “یا مرگ یا تجدد”. این جزیره پراکنده حالا کتابی به بازار داده است با نام “هدایت، بوف کور و ناسیونالیسم“. کتاب، محصول مطالعه در بوف کور اثر صادق هدایت است که تاکنون مورد نقد و بررسی بسیاری از منتقدان ادبی قرار گرفته است. از جمله استاد ارجمند من دکتر پرویز ناتل خانلری در [ادامه نوشته…]